Biologische, Biodynamische of Fair Trade wijn. Wat betekent het?
Inhoud
Wat is biologische wijn?
De biologische cultuur is gebaseerd op de principes van de teelt in een levende, evenwichtige grond en houdt rekening met de natuurlijke cycli van het biologisch leven en met het respect voor het milieu. Alle gebruik van chemisch samengestelde producten is verboden. De grond wordt met natuurlijke, humusrijke meststoffen gevoed, de biologische activiteit in grond en plant wordt bevorderd, de weerstand tegen ziektes wordt aangescherpt. Geen enkel schadelijk residu wordt achtergelaten in de boven-en ondergrond. Met andere woorden alle chemische bestrijdingsmiddelen zijn verboden, beperkt gebruik van sulfiet, gebruik van nuttige insecten,…
Om fraude te vermijden is de term “biologische teelt” beschermd door de Europese Unie. De controle en opvolging van de productie wordt onder supervisie van het Ministerie van Landbouw door onafhankelijke organismen minstens één maal per jaar doorgevoerd. Dit certificaat is slechts voor één jaar geldig en moet telkens na controles vernieuwd worden. Elke inbreuk op het lastenboek wordt met onmiddellijke uitsluiting bestraft. Tot op heden is de vinificatie van biologische wijn nog niet gereglementeerd. De poging om een Europese wetgeving op te stellen is niet gelukt. Om deze reden moet men nog steeds spreken over “wijn gemaakt van biologisch geteelde druiven”.
“Bio wijn” wordt ook steeds gemaakt met respect voor het evenwicht van de natuurlijke elementen van de grond en de druif. Zo wordt het onkruid bijvoorbeeld bestreden op manuele en mechanische manier dat wil zeggen: wieden en ploegen. Gezien de plant en de druif in principe gezond is, moet dan ook geen beroep gedaan worden op chemische insecticiden en fungiciden om ziektes te bestrijden. Af en toe wordt wel kopersulfaat (Bordelese pap) gebruikt om bepaalde ziektes te voorkomen.
Hoe is biologische wijn ontstaan?
Eeuwenlang werd alle wijn biologisch gemaakt. Na de tweede wereldoorlog kwam hierin verandering door de snelle groei van de chemische sector. De meerderheid van de wijnbouwers koos voor deze oplossing uit gemaksoverwegingen en uiteraard omdat het rendement hiermee spectaculair steeg, zij het ten koste van de kwaliteit! Een kleine minderheid van de wijnbouwers weigerde uit principe om deze toer op te gaan. Het moet gezegd, dat de eerste jaren de kwaliteit van deze wijnen niet bijzonder was.
De laatste 15 jaar kwam hierin een totale ommekeer. Een nieuwe jonge generatie van wijnbouwers, veelal universitair en oenologisch geschoold, investeerde zwaar in de moderne technologie, die de “conventionele” wijnbouw ondertussen op een hoger peil had gebracht. De combinatie van technologie en traditionele aanpak wierp zijn vruchten af. Geen enkele betrouwbare wijnkenner ontkent nu nog de zeer goede kwaliteit van wijnen uit biologische en biodynamische teelt.
Wat is biodynamische wijn?
Het maken van biodynamische wijn berust op dezelfde grondprincipes als deze van de gewone biologische wijn. Toch heeft deze een meerwaarde. In de biodynamische cultuur gaat men ervan uit dat elk levend wezen een emanatie is van de totale kosmos. Grondlegger van deze principes is Rudolf STEINER (1924).
De studie en de invloeden van de kosmische stralingen staan centraal in deze cultuur. Bij middel van een hemelkaart worden de werkzaamheden in en rond de wijngaard en bij de vinificatie afgestemd op de stand van de hemellichamen en op de levensritmes. Bovendien wordt gebruik gemaakt van diverse biodynamische preparaten (vergelijkbaar met homeopathische bereidingen), die op de grond en de druivenranken verstoven worden.
De resultaten van deze ingrepen komen tot uiting zowel in de wijngaarden als in het eindproduct. Ziektes komen omzeggens niet voor in deze teelt. De planten zijn hiervoor quasi immuun. De wijn is steeds van een bijzondere finesse en behoort tot het beste dat in de wijnwereld aangeboden wordt.
Waarom biologische/biodynamische wijn kopen?
Biologische wijn is niet noodzakelijk duurder dan gewone wijn. Daarnaast wordt de natuur niet belast met schadelijke meststoffen, wat voor zowel mens als natuur voordelig is. Biodynamische wijn zit meestal in een hogere prijsklasse omdat deze wijnen veelal van hoge kwaliteit zijn. Gewone wijnen van dezelfde hoge kwaliteit zullen dus ook in een vergelijkbare prijsklasse te vinden zijn. Beweren dat biologische of biodynamische wijn u dieper in de portefeuille laat tasten is dus een fabeltje.
Wat is Fair Trade wijn?
Fair Trade wijn heeft in principe weinig te maken met bio(dynamische) wijn, al zijn er wel Fair Trade wijnen met het biologische labels. Eerlijke handel (Fair Trade) is gegroeid uit een besef dat de baten van de groeiende internationale handel op een onrechtvaardige manier verdeeld zijn. De eerlijke handelsbeweging zorgt voor een solidaire handelsrelatie tussen Noord en Zuid. In het Zuiden ontvangen kleine en middelgrote producentengroepen een directe en rechtvaardige prijs en kregen zo toegang tot de exportmarkt. Voorheen produceerden zij enkel voor de lokale markt, die ontoereikend is. De tussenhandelaars bezaten het monopolie over afzet en vervoer.
Om als eerlijk handelsproduct te worden bestempeld, moet het product aan verschillende soorten criteria voldoen. Die criteria hebben betrekking op het democratische karakter en de participatieve structuur van de coöperaties. Andere criteria gaan over het al dan niet uitbetalen van correcte lonen, de garantie van vakbondsvrijheid en het voorzien van behuizing waar nodig. Op plantages en in fabrieken moeten ook minimumcriteria voor gezondheid, veiligheid en milieu vervuld zijn. Kinderarbeid of gedwongen arbeid zijn uit den boze.
Andere criteria zetten de producenten aan om voortdurend te werken aan de verbetering van de werkomstandigheden en de productkwaliteit, om de ecologische duurzaamheid te verhogen van hun activiteiten en om te investeren in de ontwikkeling van hun organisaties en van hun producenten en arbeiders.
Bron: www.biodyvino.be
